» موانع ارث

موانع ارث

در چه صورتی وارث از مورّث خود ارث نمی برد؟


یکی از مسائل بسیار مهمی که بعد از فوت اشخاص مطرح می شود، قضیه ارث و انتقال اموال آنها به وراثشان می باشد. اصولاً وراث از شخص متوفی ارث می برند؛ اما گاهی ممکن است موانعی به وجود بیاید که سبب شود برخی از وراث از مورّث خود ارث نبرند.

موانع ارث بر دو دسته هستند:

١- موانعی که به صورت مطلق مانع ارث بردن شخص می‌شوند (یعنی به وارث هیچ ارثی تعلق نمی گیرد.) ٢- موانعی که باعث کاهش سهم الارث شخص می شوند (یعنی به وارث سهم کمتری تعلق میگیرد.)


موانعی که مطلقاً مانع ارث بردن شخص می شوند:

١- قتل: اگر وارثی مورّث خود را به قتل برساند از ارث او محروم می شود. البته باید توجه داشت که منظور از قتلی که مانع ارث می باشد قتل عمد است ؛بنابراین اگر قتل، شبه عمد یا خطای محض باشد مانع ارث نیست ولی در این نوع قتل وارث از دیه ارث نمی برد.


آیا عقد آریایی اعتبار دارد؟ مطلب مرتبط آیا عقد آریایی اعتبار دارد؟

٢- کفر: یکی دیگر از موانع ارث کفر است؛ یعنی وارث کافر از شخص مسلمان ارث نمی برد اما شخص مسلمان از کافر ارث می برد. در مسئله ی ارث نبردن کافر از مسلمان، کتابی بودن یا غیر کتابی بودن کافر تاثیری ندارد؛ بنابراین شخص یهودی و بودایی هیچکدام از فرد مسلمان ارث نمی برند. به علاوه اگر کافری فوت کند و از بین ورثه او فقط یک نفر مسلمان باشد، همان یک نفر مالک کل اموال او می‌شود و به سایر وراث کافر ارثی تعلق نمی گیرد.


٣- لِعان: یعنی مردی انتساب فرزندش به خود را انکار کند و از این طریق به همسر خود نسبت زنا دهد ولی دلیلی برای اثبات ادعای خود نداشته باشد. در این صورت اصل بر این است که بر مرد حد قذف (۸۰ ضربه شلاق) اجرا شود اما مرد می تواند برای عدم اجرای این حکم، چهار بار خدا را بر زنای همسرش شاهد بگیرد و در بار پنجم بگوید: لعنت بر من اگر از دروغگویان باشم. به علاوه زن نیز می تواند چهار بار خداوند را بر دروغ بودن ادعای شوهرش شاهد بگیرد و در بار پنجم تقاضای لعنت کند. همچنین به موجب لعان رابطه زوجیت زن و مرد منحل شده و بین آنها حرمت ابدی ایجاد می شود. لازم به ذکر است که لعان سبب ارث نبردن زن و مرد از یکدیگر می شود و فرزندی که نسب او انکار شده، از پدر و خویشان پدری ارث نمی برد و پدر و خویشان پدری نیز از او ارث نمی برند. البته اگر پدر از لعان رجوع کند فرزند مجدداً از او ارث می برد ولی پدر از او ارث نخواهد برد.


۴- تولد از زنا: مطابق قانون مدنی طفل متولد از زنا از والدین خود ارث نمی برد و والدین نیز از فرزند خود ارث نمی‌برند. بنابراین نسب نامشروع سبب می‌شود که بین طفل و پدر و مادرش رابطه توارث ایجاد نشود.


موانعی که باعث کاهش سهم ارث می شود:

گاهی وجود برخی از وراث باعث می‌شود تا سهم الارث سایر ورثه کمتر شود. این قضیه در اصطلاح حقوقی حَجب نام دارد. توضیح آنکه در ارث سه طبقه وجود دارد؛ طبقه اول شامل پدر و مادر و فرزندان می شود. طبقه دوم شامل اجداد و خواهر و برادر می‌شود و طبقه سوم عمو و عمه، خاله و دایی را در بر می‌گیرد. وجود هر طبقه در ارث باعث می شود تا طبقه بعدی ارث نبرد؛ مثلاً تا زمانی که طبقه اول در قید حیات هستند طبقه دوم از متوفی نمی‌برند. گاهی هم حَجب به این صورت است که شخص به طور کلی از ارث محروم نمی‌شود اما سهم او کمتر می‌شود؛ مثلاً اگر زنی فوت کند، سهم شوهر او در صورتی که فرزند نداشته باشد یک دوم است اما اگر فرزند داشته باشد سهم او از یک دوم به یک چهارم تنزل می یابد. همین حالت در خصوص زنی که شوهرش فوت کرده نیز وجود دارد؛ بنابراین اگر زن فرزند نداشته باشد سهم الارث وی یک چهارم است و اگر دارای فرزند باشد سهم او از یک چهارم به یک هشتم کاهش می یابد.


بنابراین می‌توان اینگونه نتیجه‌گیری نمود که اصولاً وراث از مورث خود ارث می برند و اموال متوفی به آنان منتقل می‌شود اما گاهی به دلیل وجود برخی موانع به بعضی از وراث سهم ارث تعلق نمی گیرد و یا اینکه سهم الارث آنان کاهش می‌یابد.


فرم ارسال نظر



  ارم بلاگ   |   تور گرجستان   |   برترین وکیل  


آخرین مطالب این وبلاگ

آخرین مطالب مجله